Anh Chu Văn Bảo đến từ thôn Thượng Trang, xã Mỹ Tân là 1 những nông dân tiêu biểu trong phong trào sản xuất kinh doanh giỏi, giúp nhau làm giàu và giảm nghèo bền vững của huyện Mỹ Lộc. Chia sẻ với chúng tôi, anh cho biết, trên địa bàn tỉnh Nam Định hiện nay có nhiều hộ gia đình đã thoát nghèo, thậm chí làm giàu nhờ nuôi cá lồng bè, cho thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi năm.
Một buổi chiều đầu tháng 9, tôi đến thăm quan mô hình nuôi cá lồng của anh Chu Văn Bảo. Được biết anh Bảo sinh ra và lớn lên trên quê hương có nghề truyền thống trồng hoa, trồng lúa, từ thuở thiếu thời, anh đã thấm đẫm nỗi vất vả, nhọc nhằn, cơ cực của nghề nông. Ngay từ ngày còn ngồi trên ghế nhà trường, anh luôn khao khát học giỏi, phấn đấu làm giàu bằng cái nghề khác trên chính mảnh đất chôn rau cắt rốn. Anh đã bôn ba, làm nhiều nghề mưu sinh.
Trong quá trình bôn ba, mưu sinh, anh gặp lại người bạn đồng hương ngày nào, giờ đã là một doanh nhân thành đạt, chuyên sản xuất kinh doanh trong lĩnh vực nông nghiệp. Anh Bảo vô cùng ngưỡng mộ trước tấm gương về ý chí, nghị lực của người bạn đã làm giàu từ sản phẩm nông nghiệp. Người bạn nói với anh Bảo rằng “Người tài giỏi là người biết nhìn thấy cơ hội trong khó khăn. Người biết làm giàu chính là người biết khai thác lợi thế xung quanh mình”.
Câu nói ấy như thức tỉnh suy nghĩ của anh, thôi thúc lòng quyết tâm, khát vọng làm giàu ở người trai trẻ. Anh tự hỏi tại sao mình không bắt đầu lập nghiệp, khai thác thế mạnh sẵn có trên chính quê hương mình.
Nhận thấy mảnh đất Mỹ Tân tiếp giáp 2 con sông lớn là sông Hồng và sông Đào, có tiềm năng thuận lợi cho nghề nuôi trồng thủy sản, anh đã tham quan, học hỏi mô hình nuôi cá lồng bè khắp nơi. Sau khi mày mò, nghiên cữu kỹ kiến thức nuôi cá lồng, năm 2014, anh đã vay mượn cộng thêm với số vốn tự có được 1 tỷ đồng, làm 30 chiếc lồng nổi trên sông Hồng, diện tích mỗi lồng dao động từ 36 đến 54m2, các lồng được làm bằng vật liệu có độ bền cao, chịu được sự ăn mòn tốt... Để khuyến khích phát triển sản xuất nông nghiệp, chính quyền địa phương có nhiều cơ chế chính sách động viên, hỗ trợ giúp gia đình anh yên tâm đầu tư làm ăn. Anh mua cá giống về thả vào các lồng nuôi gồm các giống cá: chép, diêu hồng, lăng, trắm đen.
Nuôi cá lồng không cần kỹ thuật quá cầu kỳ, miễn sao phải nắm được đặc tính sinh trưởng của từng loại cá; vệ sinh lồng định kỳ, tạo thông thoáng nước trong lồng để tăng hàm lượng ôxy trong nước và chống ký sinh trùng cho cá; theo dõi tốc độ lớn để tách đàn phù hợp, tạo điều kiện để cá phát triển đều; bổ sung khoáng chất, thuốc phòng ngừa dịch bệnh cho cá khi cần thiết; kiểm tra thức ăn và lượng cá ăn hằng ngày để điều chỉnh cho phù hợp, theo dõi hoạt động của cá; kiểm tra lồng thường xuyên tránh việc rò rỉ thất thoát cá nuôi ra môi trường tự nhiên.
Trao đổi với tôi, anh cho biết: “Việc nuôi cá lồng trên sông tuy cho thu lãi nhiều song rủi ro rất lớn và cũng rất khó làm. Chỉ tính riêng chi phí đầu tư vào thức ăn công nghiệp đã chiếm một khoản không nhỏ. Hiện trên thị trường giá cám vào khoảng 400.000 đồng/bao. Bình quân mỗi lồng cá chi phí khoảng 200 đến 400 triệu đồng tiền thức ăn, chưa kể đến đầu tư làm lồng. Như vậy, nếu người nuôi không có nguồn vốn lớn thì nuôi cá lồng không dễ chút nào”.
Mô hình nuôi cá lồng của anh Chu Văn Bảo
Những ngày đầu nuôi cá lồng, anh Bảo gặp nhiều khó khăn, có thời điểm cá bị bệnh chết hàng đàn lớn, khiến anh thiệt hại hàng chục triệu đồng, đặc biệt trận bão số 1 năm 2016 đổ bộ vào Nam Định, khu nuôi cá lồng của anh bị nước lũ tràn vào làm hư hại bè nuôi, hàng chục tấn cá nuôi bị cuốn theo dòng nước. Khó khăn chồng chất là vậy, nhưng người nông dân ấy vẫn quyết tâm bám trụ với nghề, xoay sở, vay mượn tiếp tục tái đầu tư sản xuất, khôi phục lại các lồng nuôi. Nhờ nỗ lực không ngừng nghỉ, đàn cá trong các bè nuôi của gia đình anh đã cho thu nhập khá, bù đắp thiệt hại do con bão gây ra.
Hiện nay, sản lượng đàn cá trong khu lồng nuôi của anh đang cho thu hoạch cao, khoảng 73 tấn cá các loại như: cá lăng, diêu hồng, chép, trắm đen. Lợi nhuận bình quân đạt khoảng 500-700 triệu đồng/năm. Thị trường tiêu thụ chủ yếu ở các tỉnh đồng bằng sông Hồng như Hà Nội, Nam Định, Thái Bình, Hà Nam...
Có thể khẳng định rằng, mô hình nuôi cá lồng bè trên sông thực sự mang lại giá trị kinh tế to lớn. Hiệu quả của mô hình này cao hơn nhiều so với mô hình nuôi cá truyền thống trong ao, hồ, đầm; chất lượng cá ngon hơn, thịt cá săn chắc, được người tiêu dùng ưa chuộng. Điều đáng nói, mô hình này đã đánh thức được tiềm năng nuôi cá lồng bè trên sông nhằm đa dạng các hình thức nuôi, tận dụng tiềm năng diện tích mặt nước sẵn có tại địa phương; tăng thu nhập cho người sản xuất, nâng cao đời sống nông dân, góp phần phát triển kinh tế nông nghiệp, nông thôn bền vững, xóa đói, giảm nghèo, thực hiện thành công đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới ở địa phương.
Trần Thế Hiển
Hội Nông dân huyện Mỹ Lộc